1. Anasayfa
2. Sayfalar
3. İHA' lar ve Lojistik Sektörü

İHA’ların Lojistik Sektöründe Kullanımı

Lojistik sektörü gelişen ve her zaman var olan bir sektördür. Bu sektörde de diğer sektörlerde olduğu gibi rekabet artmaya devam etmektedir. Nitelikli iş gücü ihtiyacı da artmaktadır. Teknolojik gelişmeler hızlanmakta ve hayatımızı kolaylaştırmaktadır. Lojistik 4.0 ile birlikte dijital dönüşüm gerçekleşecektir. Bu dijital dönüşümü iyi kullanılabilen firmalar müşteri ihtiyaçlarını rakiplerine göre daha hızlı karşılayacaktır.   Lojistik 4.0 kapsamında bulunan teknolojiler:

- Big Data ( Büyük Veri),

- Nesnelerin İnterneti,

- Arttırılmış Gerçeklik,

- Sürücüsüz Araçlar ( Otonom Araçlar),

- İnsansız Hava Araçları (İHA),

- Robot Teknolojileri ve Otomosyon,

- Biyonik Güçlendirme,

- 3D Baskı,

- Bulut Lojistik,

- Dijital Belirleyiciler’ dir.

Bu teknolojilerden “İnsansız Hava Araçları” konusunu ele alacağım. İHA’ lar drone olarak da bilinmektedir. İHA’ lar, insan olmayan, uzaktan kumanda ile yönlendirilebilen veya otonom şekilde kendini yönlendiren ( konum bilgileri girilerek) araçlardır.

İnsansız hava araçları, günümüzde farklı şekillerde kullanılmaktadır. Haritacılık, fotoğraf veya video çekimi, arama kurtarma faaliyetleri, askeri faaliyetlerde kullanım, tarımsal uygulamalarda kullanım, pazarlama amaçlı ( Bir evi gezdirirken gitmek yerine drone ile gezdirmek), ilaç yardımında, depolarda, kargo da kullanılmaktadır. Tabii ki bu kullanımlar için farklı İHA çeşitleri bulunmaktadır. Örnek olarak; haritacılık alanı için İHA2, askeri alanda İHA3, fotoğraf ve video çekimi için İHA0- İHA1 kullanılır.

İnsansız hava araçları kilogramlarına göre ayrılır:

İHA0: Azami kalkış ağırlığı 500 gr ( dahil) – 4 kg aralığında olan İHA’ lar.

İHA1: Azami kalkış ağırlığı 4 kg ( dahil) – 25 kg aralığında olan İHA’ lar.

İHA2: Azami kalkış ağırlığı 25 kg ( dahil) – 150 kg aralığında olan İHA’ lar.

İHA3: Azami kalkış ağırlığı 150 kg ( dahil) daha fazla olan İHA’ lar.

İHA’ lar yarım kilodan fazla olması durumunda sisteme kaydının açılması gerekir. İHA’ ları kullanmak için İHA ehliyeti alınması gerekiyor.

İHA’ların Lojistik Sektöründe Kullanımı

İHA’lar da bulunan kameralar ile depolarda envanter kontrolü yapılmaktadır. Kargo dağıtımında ilk örnekleri çıkmaya başladı. Türkiye’ de drone ile teslimat ne zaman yapılır bilemiyorum ama DHL, Amazon gibi firmalar kullanmaya başlamıştır.  Belli bir kiloya kadar olan kargolarda taşıma yapılmaktadır. Nihai müşterilere ürünlerin ulaştırılmasında kullanılır. Ulaşımın güç olduğu kırsal alanlarda tıbbı yardım teslimatlarında kullanılır.

Fedex ve UPS trafiği izlemek ve sürücü rotalarını gerçek zamanlı verilere göre optimize etmek için kullanılır. İHA kullanımının birçok faydası vardır. Bunlar; dağıtım maliyetlerini azaltır, daha hızlı teslimat, erişimi zor alanlara kolay erişim, trafik sorunun olmaması, CO2 salınımının azaltılmasıdır.

İHA’ lar ile ulaşımı zor olan bölgelere ulaşım kolaylaşmakta, trafik unsuru ortadan kalkmaktadır. Lojistikte son adım teslimatta kullanılmaktadır ve e- ticarette ki artış ile birlikte teslimatlar da kullanımı yaygınlaşacaktır.

İHA’ ların Avantaj ve Dezavantajları

Avantajları	Dezavantajları
İlk ve son kilometre lojistik ağlarının operasyonel etkinliğinde artış.	İHA’ ların izinsiz engellenmesi veya hacklenmesi.
Uzak bölgelerde otomatik teslimat yoluyla risk ve kazalarında azalma.	Gizlilik ve güvenlik konusundaki endişeler.
Artan esneklik ve teslimat hızı.	İHA trafiğinin entegrasyonu.
İlk ve son kilometre lojistik ağlarının operasyonel etkinliğinde artış.	İHA’ların izinsiz engellenmesi veya hacklenmesi.

 

İHA’ ların Lojistikte Kullanım Örnekleri

1. Amazon Air Prime

Hafif tüketim malları için kullanılmaktadır. İHA’ lar 30 -45 dakika arasında ürünü teslim etmektedir. Kentsel lojistikte kullanılır. Drone ile teslimatta ek ücret alınmaktadır. Otomatik konum bilgisi girilerek teslimat yapılmaktadır. Aşağıdaki videoları izleyerek drone teslimat sürecinin nasıl işlediğini görebilirsiniz.

 

2. DHL

DHL kargo teslimat noktaları ile kargoyu teslimat noktasında kimliğinizi okutarak yerleştiriyorsunuz ve drone kargoyu alıp havalanıyor. Alıcının adresine yakın teslimat noktasına kargoyu götürmektedir. Drone teslimat noktasına iner ve alıcı kimliğini okutarak teslimat noktasından kargosunu almaktadır. Aşağıdaki videoyu izleyerek bu sürecin nasıl işlediğini görebilirsiniz.

 

3. Omsan Lojistik

Omsan Lojistik, drone ile park sahasını kontrol etmektedir. Otomotiv sektöründe araçların park alanı ile ilgili kuralların uygulanıp uygulanmadığını (hız sınırı, doğru yere park edilmesi vb.) drone ile hızlı şekilde kontrol ve düzeni sağlamaktadırlar. Aşağıdaki videoyu izleyerek bu sürecin nasıl işlediğini görebilirsiniz.

İHA’ ların Kullanımı İçin Yasal Düzenleme

İHA’ ları kullanmadan önce kullanılacak ülkede yetkili kuruluştan gerekli izinlerin alınması gerekmektedir. Türkiye’ de bu izinler Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SGHM) tarafından verilmektedir. Uluslararası Havacılık Örgütü başta olmak üzere her ülkede standart yasal düzenlemeler ortaya koyması gerekmektedir.

 

Yazar

İPEK ACAR

2020-2021 KLÜ Lojistik Kulübü 

Başkan Yardımcısı

 

 

Kaynakça:

1. Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1,  Lojistik 4.0 Teknolojilerinin Analizi İçin Metodolojik Yaklaşım, Gülçin Büyüközkan ve Merve Güler, sayfa: 29-30, 33.

2. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, Drone Taşımacılığı ve Son Adım Teslimatta Kullanımı, Gülsün Nakıboğlu, sayfa: 285- 298.

3. Lojistikte Güncel Konular dersi ders notları.

 

İHA Lojistik